We nemen algemeen aanvaarde aannames onder de loep en gaan na of ze weerlegd, uitgediept of genuanceerd moeten worden. We geven graag het woord aan een mix van academische sprekers en praktijkonderzoekers.
Programma
Doordenker “Meer bouwen zorgt voor een betaalbaar woonaanbod.”
Datum: vrijdag 9 mei, 12u - 13u30
Je hoort wel eens zeggen dat er meer gebouwd moet worden om wonen betaalbaarder te maken. Als je de markt laat spelen, lost de onzichtbare hand de wooncrisis wel op. Maar over wiens wooncrisis hebben we het eigenlijk? En bestaat er een “trickle-down effect” (of ‘filtering’ in vakjargon) waardoor ook de armsten profiteren van woningproductie in het hoogste segment?
Brecht Vandekerckhove (Atelier Romain):
Vanuit de woonvisies en woonbehoeftestudies van Atelier Romain bespreekt Brecht de rol van lokaal beleid. Hij belicht de woonuitdagingen en gaat hij in op welke groepen de grootste moeilijkheden ervaren op de woningmarkt.
Stijn Oosterlynck (UAntwerpen):
Zorgt meer bouwen voor een betaalbaarder aanbod voor iedereen? Stijn toont de rol van sociaal en publiek huisvestingsbeleid en belicht de rol van de Vlaamse overheid in relatie tot lokale besturen.
Sven Damen (UAntwerpen):
Als expert vastgoedeconomie toont Sven de tekortkoming in het betaalbaar huuraanbod vanuit een investeringsperspectief. Waarom is er vanuit een investeringsperspectief weinig interesse in het goedkope huursegment? Levert ontwikkeling in duurdere segmenten meer geld op? Hoe komt het dat de laaginkomenshuurders uiteindelijk de prijs betalen voor deze segmentatie in de vorm van een hoge huurlast? Wat kan de rol van de overheid zijn om dit bij te sturen?
Doordenker: “De bouwshift gebeurt al vanzelf.”
Datum: vrijdag 16 mei, 12u - 13u30
Je hoort wel eens zeggen dat de bouwshift al spontaan is ingezet. Het bijkomend ruimtebeslag daalde immers van 6 ha per dag in 2018 naar 3,78 ha per dag in 2022. Volgens sommigen bewijst dit dat de bouwshift een ‘mentale shift’ is die al is ingezet. Lokale besturen zouden deze al uitvoeren, ook zonder een uitgewerkt Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. Maar klopt dit wel? Hoe staat het met de toename van verharding? En is elke gemeente even goed bezig?
Peter Lacoere (HOGENT) en Steven Hoornaert (Intercommunale Veneco):
Het onderzoekscentrum DRUM (HOGENT) onderzoekt o.a. de ‘gemeentelijke reductieopgave ruimtebeslag en verharding’. DRUM koppelde hier een interactieve tool 'Betonmeter' aan. Peter Lacoere licht deze Betonmeter toe: zijn we op de goede weg of zijn er grote lokale verschillen? Welke gemeenten hebben het grootste ruimtebeslagrisico en waarom? En bereiken we 0 ha/dag in 2040 aan het huidig tempo? Daarnaast houdt Peter vinger aan de pols bij andere Europese landen die ook aan de slag gaan met No Net Land Take, wat inspiratie kan bieden voor Vlaanderen.
De VVSG lanceerde een projectoproep rond interbestuurlijk samenwerken in de referentieregio’s. Veneco zag hierin een nieuwe kans om de samenwerking in de regio Gent verder te bevorderen, meer bepaald om de bouwshift aan te pakken. Een eerste analyse toont dat de regio nog heel wat werk voor de boeg heeft en biedt aanbevelingen voor de Vlaamse overheid, provincies en gemeenten om de bouwshift verder uit te voeren.
Doordenker: “Vergunningen, de schietschijf voor NIMBY burgers.“
Datum: vrijdag 6 juni, 12u00- 13u30
Je hoort wel eens zeggen dat burgers niets in hun achtertuin willen, en dat hun individueel belang maatschappelijk belang in de weg staat. Maar is het wel zo dat burgers enkel individualistisch vanuit NIMBY denken? En is dit de oorzaak van lange procedures? En hoe kunnen we planningsinitiatieven met een urgent maatschappelijk belang, zoals klimaatverandering, steviger verankeren?
We starten het webinar met een blik op de burgers en NIMBY. Raf Pauly (voorheen onderzoeker bestuurskunde aan de UGent en tot voor kort coördinator van de Brusselse actiegroep BRAL) schetst waar het begrip ‘NIMBY’ vandaan komt, wanneer het voor het eerst werd gebruikt in ons land en hoe het begrip vaak ook onterecht wordt gebruikt.
Filip Van Acker (Raad voor Vergunningsbetwistingen/ Dienst van de Bestuursrechtscolleges):
Daarna richten we onze blik op de beroepsprocedures. Filip plaatst het aantal beroepsprocedures in perspectief.
Wat kunnen we leren uit de beroepen? Waar loopt het fout? Welke problematiek ziet hij bij afwijkingen en motiveringen? “Je hebt geen jurist nodig om goede vergunningen te verlenen”, is een uitspraak die we graag verder verkennen.
Sigrid De Bois (UAntwerpen):
Tot slot zoeken we naar oplossingsstrategieën met Sigrid. Ze deelt haar ervaring als voorzitter van de opleiding omgevingsbemiddeling aan de Universiteit Antwerpen en zelf ook actief als omgevingsbemiddelaar. De sociale dynamiek van een wijk en burgers die “tegen” zijn, kan de kwaliteit van een plan of project net versterken, mits je deze reacties uit de juridische sfeer houdt en op een positieve manier benut.
Door twee sporen te combineren – urgente doelstellingen juridisch verankeren én tegelijkertijd directe democratische processen met de buurt benutten – kan de tandem van plannen en vergunnen robuuster worden.