Ben jij actief bij een lokale overheid? Dan kan je doorheen de dag deelnemen aan een deelsessie naar keuze. De deelsessies informeren over ontwikkelingen op het gebied van duurzame en efficiënte warmte en het bouwen met duurzaam materiaal. We geven je mee hoe deze ontwikkelingen kunnen worden verwerkt in beleid en regelgeving.
Dagoverzicht
9u30: Onthaal
10u-10u20: (r)evoluties in de bouw en op vlak van energie, water en groen: actieve antwoorden in het lokaal beleid. VRP en VVSG (plenair)
10u25 –11u: deelsessies
Deelsessie 1: Gasvrije gemeente: een “masterplan” of een “kralensnoer”-aanpak?
Deelsessie 2: Meccano voor gevorderden: gemeentelijke regelgeving voor toekomstbestendig en functieneutraal bouwen
11u-11u15: pauze
11u15-12u45: vervolg deelsessies
12u4513u45: vegetarische lunch
13u45 – 16u15: terreinbezoeken (meer info volgt, houd er rekening mee dat deze te voet of met de fiets kunnen zijn)
Groep deelsessie 1: fossielvrije tour in Mechelen
Groep deelsessie 2: circulaire tour in Mechelen
16u15: afsluitende netwerkdrink in het Mechelse stadscentrum
Deelsessies
Deelsessie 1: Gasvrije gemeente: een “masterplan” of een “kralensnoer”-aanpak?
Ighor Van de Vyver (SHIFFT, Stad Mechelen), Lies Debbaut (SHIFFT, Stad Brugge) Erik Grietens (BBL) en Dries Vleugels (Stad Leuven) nodigen energie-experten en overheden uit om in gesprek te gaan.
We moeten stapsgewijs evolueren naar fossielvrije steden en gemeenten. Duurzame bronnen zijn er voldoende voor handen: naast zon en wind kunnen we gebruik maken van aardwarmte, rioolwarmte, rivierwarmte en restwarmte. De warmtepotentiekaarten tonen waar je best voor welke bron kiest. Qua technologie is het duidelijk dat gemeenschappelijke strategieën , zoals warmten- en energienetten, veel energie-efficiënter zijn dan individuele.
Een lokale overheid stuurt dan best ook tegelijk op verschillende maatregelen: gebouwen warmtepomp-klaar maken, wijken warmtenet-klaar maken, warmte als dienst voorzien en coöperatieven en energiegemeenschappen opzetten.
Het wordt duidelijk dat inwoners en ondernemers er baat bij hebben dat hun gemeente, intercommunale en provincie actief inzetten op een fossielvrije warmtevoorziening.
We geven een korte inleiding over het onderwerp (‘fossielvrij verwarmen voor dummies’) en we belichten twee verschillende modellen:
- De gemeente als regisseur of het masterplan model, waarbij een grootschalige ontwikkeling van bovenaf wordt uitgetekend en waar de verschillende spelers kunnen op intekenen (case Brugge);
- De gemeente als incubator of het “kralensnoer”-model, waarbij de overheid partnerschappen opzet per wijk of deelgebied, waarbij deze ‘kleinschalige’ projecten ‘kralen’ vormen in een toekomstig snoer (case Leuven).
Vanuit twee cases wisselen uit over de voor- en nadelen, aandachtspunten en kansen van beide modellen.
Deelsessie 2: Meccano voor gevorderden: gemeentelijke regelgeving voor toekomstbestendig en functieneutraal bouwen
Eva Neefs (Stad Mechelen), Jeroen Poppe (VUB) en Mieke Nolf (VRP)
Onze bouwwerken verdienen een langere adem. Iedere sloop en ieder ‘gestript’ gebouw brengt een afvalprobleem met zich mee. Lang verstopten we dit onder onze straten of verscheepten we het naar het buitenland, maar aan dat struisvogelgedrag komt een eind. Ons bouwafval moet drastisch ingeperkt worden of we kunnen op het puin gaan leven. Of het nu een parkeertoren, een school of een kantoorgebouw is: we bouwen niet enkel voor hier en nu, maar ook voor morgen.
De regelgeving van nu is dan ook een cruciale sleutel: via regelgeving kunnen we ervoor zorgen dat gebouwen meegroeien met hun bewoners of dat ze voor meerdere doeleinden kunnen ingezet worden, met een aantal gemakkelijke aanpassingen of dat ze na gebruik gemakkelijk te demonteren zijn en herbruikbare materialen opleveren. Lego of Mecanno voor gevorderden dus. De kennis en technologie is er: hoe kan lokale regelgeving het duwtje in de rug geven, zodat circulair bouwen het nieuwe normaal wordt?
Vanuit die vraag gingen Stad Mechelen en VUB een traject aan met lokale overheden en experts.
Hun conclusies: de lokale overheid kan deze transformaties mee sturen vanuit 5 mogelijke “beleidsrollen” die inzetbaar zijn naargelang de context. Ze tonen je wat de mogelijke gewenste eindbeelden en goede praktijken zijn en bezorgen gerelateerde bestekartikelen (plot, structuur, gevel, installaties en inbouw). We gaan ook na hoe andere steden met deze thematiek omgaan (de gewestelijke verordening van Brussel, Leuven)
Na die input gaan we zelf aan de slag: welke rollen zie je je als lokale overheid op korte, middellange- en lange termijn nemen? Welke instrumenten zet je in en wat heb je extra nodig?