In deze verdiepingsmodule verkennen we samen met de groep hoe je jouw mandaat op bestuurlijk vlak zo effectief mogelijk inzet bij gebiedsgerichte projecten. Samen met Filip De Rynck (UGent) en Tom Vermeersch (Provincie West-Vlaanderen, landschapspark ‘t Zwin) verrijken we jouw kennis en vaardigheden omtrent professionalisme, leiderschap en governance in jouw rol als gebiedswerker. Daarnaast gaan we na welke samenwerkingsvormen het best werken bij welk soort project.
Aan de hand van een interactieve aanpak met intervisie-momenten speelt deze verdiepingsmodule in op ervaringsuitwisseling. De inbreng, knelpunten en vragen van de deelnemers zullen grotendeels bepalen welke onderdelen meer of minder aandacht zullen krijgen. De deelnemers leren zo van elkaar met een sterke theoretische kadering door Filip en hands-on tips en trucs van Tom die al meer dan 20 jaar ervaring heeft met (inter)regionale samenwerkingen.
Daarbij vormen de volgende thematieken de leidraad:
- Gebiedswerking ingebed in analysekaders voor een netwerkperspectief
Met een aantal nuttige analysekaders verkennen we verschillende perspectieven op netwerkmanagement. Aan de hand van die kaders kijken we naar de eigen werking en rol als netwerkmanagers.
- Contextanalyse als vaardigheid voor netwerkmanagers
Als netwerkmanager ben je ook een ‘omgevingsscanner’ die allerlei nieuwe ontwikkelingen in het oog moet houden, van veranderingen in de wetgeving tot verschuivingen binnen partnerorganisaties zoals een nieuwe bestuurder. We staan hier even stil bij een aantal belangrijke evoluties bij verschillende besturen in Vlaanderen en in de maatschappij. Hier komen ook vragen naar boven zoals: Hoe detecteer ik de prioriteiten van andere besturen en organisaties? Hoe speel ik in op die prioriteiten? Wat kunnen actuele evoluties betekenen voor mijn eigen project en werking?
- Leiderschap en governance van gebiedsgericht werken
In dit onderdeel belichten we verschillende soorten leiderschap: politiek, ambtelijk en maatschappelijk. We bekijken hoe we uit de talloze werkvormen een goede selectie maken voor de eigen context. Als netwerkmanager moet je daarbij altijd rekening houden met de interne werking van alle betrokken besturen en organisaties.
Een moeilijke opdracht die regelmatig verkokering en bureaucratie moet doorbreken. Want hoe maak je beslissingen over complexe projecten die een bundeling van bevoegdheden vergen (bijvoorbeeld milieu en energie en wonen) als die bevoegdheden doorgaans verdeeld zijn in verschillende diensten? En hoe meet je de vooruitgang van een samenwerking? Hoe kan je bruikbare leerlessen trekken en meetbare evaluaties opmaken?
- Democratie en participatie
Hoe kunnen we onze werking kaderen in het democratische systeem? In een context waar ambtenaren en projectmanagers vaak de beslissingen nemen moeten we ons ook durven afvragen of die beslissingen dan wel democratisch zijn en hoe we hun democratische waarde kunnen verhogen. Daarbij kijken we naar verschillende vormen van democratie en de participatie van burgers.
- Instrumentering: bricoleren in gebiedsgericht werken
Als gebiedswerker ben je automatisch ook knutselaar: je moet bricoleren met instrumenten die ofwel te generiek, te specifiek of te sectoraal zijn. We kijken naar de mogelijkheden van bestaande instrumenten en instrumenten die op dit moment onderzocht worden. Financiering belichten we daarbij als kerninstrument om verschillende partners op verschillende manieren in te binden in het project.
Leerdoelen
Aan het einde van de rit kan je de invloed van maatschappelijke evoluties en evoluties in het beleid schetsen, heb je kennis van theoretische kaders over leiderschap in gebiedsgerichte ontwikkelingen (politiek, ambtelijk en maatschappelijk leiderschap) en van de verschillende keuzes voor bestuurlijke vormgeving (werken met een bestuur, commissies, werkgroepen, mandatering, terugkoppeling, verantwoording, communicatie, …). Je weet welke vormen van monitoring en leren nuttig, bruikbaar en haalbaar zijn voor verschillende contexten, hebt weet van kaders om vanuit democratisch perspectief naar gebiedswerking te kijken, weet hoe je burgers en stakeholders meekrijgt in het project. Je weet hoe PPS in elkaar steekt, hoe je financiën managet en welke instrumenten je ter beschikking hebt. Je kan je eigen rol als netwerkmanager analyseren en beschikt over voldoende vaardigheid om permanent de context waarbinnen men als netwerkmanager werkt te kunnen scannen. Kansen en beperkingen detecteer je snel in een steeds veranderende context.
Deze opleiding is een verdieping van de basiscursus gebiedgerichte ontwikkeling.