In februari 2022 keurde de Vlaamse regering de Conceptnota Omgevingsbesluit goed. Het omgevingsbesluit zou een instrument moeten worden om maatschappelijk relevante projecten versneld te realiseren. Het Omgevingsbesluit houdt een gelijktijdige beslissing in over de herbestemming of wijziging van stedenbouwkundige voorschriften én een vergunning voor een project. Het Omgevingsbesluit komt ter vervanging van tal van afwijkingsbepalingen en houdt tegelijk een bestemmingswijziging in, waardoor nieuwe zonevreemdheid wordt vermeden.
Het Omgevingsbesluit zou een vereenvoudiging en eenvormigheid in de mogelijke procedures moeten brengen, naast een verkorting van de proceduretijd en een betere en rechtszekerdere besluitvorming.
Programma JUPLA 3
- 11 oktober 2022,16u-18u, webinar I: Het Omgevingsbesluit: een nieuwe stap richting de bouwshift?
- 8 november 2022, 16u-18u, webinar II: Wachten op de ultieme instrumentenkoffer voor de bouwshift?
- 6 december 2022, 13u-17u, live debat in Brussel: Publieke participatie over de instrumenten voor de bouwshift: u zegt het!
11/10 | webinar I: Het Omgevingsbesluit: een nieuwe stap richting de bouwshift?
Introductie – Waarom hebben we nood aan een Omgevingsbesluit? | Isabelle Larmuseau (LDR/VVOR)
In 2019 liet de provincie Antwerpen onderzoek uitvoeren naar vier instrumentensets om de bouwshift te realiseren: de sequentiële plannings- en omgevingsvergunningsaanpak, de marktaanpak, de geïntegreerde complexeprojectenaanpak en de aanpak via actief grond- en pandenbeleid. Vooral de complexeprojectenaanpak leek opportuniteiten te bieden: binnen één en dezelfde plan- en vergunningsprocedure kan immers een eigen juridisch instrumentarium worden ontwikkeld, specifiek gericht op het vereveningsvraagstuk. Op basis van een ‘planbesluit’ kunnen ‘projectbesluiten’ worden genomen voor alle locaties waar concreet een bouwshift moet worden gerealiseerd. Zo kan een juridische microkosmos worden gecreëerd, waarbinnen kan worden afgeweken van onder meer de bestemmings- en beleidsplannen. Tegelijk kunnen een actieprogramma en flankerende maatregelen worden opgenomen in functie van de realisatie van een bouwshift. Het projectgedreven planproces voorzien in het Omgevingsbesluit heeft mogelijk eenzelfde potentie om de bouwshift te realiseren als de complexeprojectenaanpak.
Van projectmodus richting procesaanpak en omgevingsplanning | Hans Leinfelder (KULeuven)
In 2017 werd een verkennende studie uitgevoerd met als doel een antwoord te bieden op het problematische statuut van het RUP. Het onderzoeksconsortium deed het voorstel om te werken via een ‘slank RUP’ als onderdeel of uitvoering van een globalere plangoedkeuringsbeslissing. In dit voorstel van grondige hervorming van het RUP wordt een getrechterde procedure en transparant proces vooropgesteld waarbij omgevingsbesluit voorafgaat aan of parallel aan slank RUP wordt opgemaakt en waaraan nog vele andere beslissingen en instrumenten kunnen worden gekoppeld. Hans Leinfelder licht toe hoe dit eruit zou kunnen zien en hoe ons dit dichter bij omgevingsplaning brengt.
Conceptnota Omgevingsbesluit | Françoise Vermeersch (Dpt Omgeving)
De Vlaamse overheid beoogt met de bouwshift een differentiatie tussen bebouwde en onbebouwde gebieden in het ruimtelijk beleid. Vaststelling is dat voor het realiseren van een kwalitatief ruimtelijk rendement binnen de bebouwde gebieden en het vrijwaren en het versterken van de onbebouwde gebieden een meer realisatiegericht beleid gevoerd moet worden dan voorheen. Daarom werkt de Vlaamse overheid aan een aangepast kader. Françoise legt ons uit wat precies beoogd wordt met het Omgevingsbesluit en hoe dit past in andere regelgevende initiatieven.
Korte Q&A met deelnemers
08/11 | webinar II: Wachten op de ultieme instrumentenkoffer voor de bouwshift?
Taskforce Bouwshift | Peter Lacoere (HoGent)
Eén van de penhouders van de Taskforce Bouwshift licht toe welke instrumenten de Taskforce voorstel om de doelstellingen van het BRV inzake bouwshift te realiseren en gaan daarbij in op de verschillende taken van de drie planningsniveaus.
Toolkit Kernversterking en BRV proeftuin Vlaams-Brabant | Katrien Putzeys (provincie Vlaams-Brabant)
Met welke instrumenten zijn provincies en gemeenten nu al aan de slag? Zijn alle noodzakelijke instrumenten al in de koffer of ontbreekt er toch nog iets?
Korte Q&A met deelnemers
06/12 | Debat in Brussel: Publieke participatie over de instrumenten voor de bouwshift: u zegt het!
Door slimme combinatie en optimalisatie van instrumenten kunnen we de bouwshift realiseren. Wat is volgens jou nodig? Welke aanpassingen aan ruimtelijke, financiële, bestuurlijke, … instrumenten zijn nodig? Kunnen we de doorgeslagen juridisering van ruimtelijk beleid terugdraaien?
In voorbereiding van deze derde dag zullen de VRP en de VVOR een enquête doen bij hun leden en deelnemers naar ideeën wat betreft het omgevingsbesluit en andere instrumenten tot het realiseren van de bouwshift.
Tijdens dit debat op 6 december zullen VRP en VVOR met alle input uit webinar 1 en 2 alsook de enquête enkele krijtlijnen voorstellen. Vervolgens geven we graag de deelnemers het woord om hierop te reageren.
We sluiten af met een receptie.